Το πρόγραμμα Δασογεωργικά Συστήματα στην Ευρώπη (SAFE) και η αξία του για τους παραγωγούς και το περιβάλλον

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα “Δασογεωργικά (Agroforestry) Συστήματα στην Ευρώπη (SAFE)” είναι ένα πιλοτικό πρόγραμμα για μια “νέα” χρήση της γεωργικής γης, που έχει όμως ταυτόχρονα πολύ μεγάλη παράδοση. Αυτό συμβαίνει γιατί εφαρμόζονται τα παραδοσιακά συστήματα συγκαλλιέργειας δέντρων (δασικών ή οπωροφόρων) με γεωργικές καλλιέργειες, με συστηματική όμως μορφή, ώστε να...
προσαρμόζεται στα σύγχρονα γεωργικά δεδομένα και τις απαιτήσεις των παραγωγών. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν πέντε χώρες της Ε.Ε., δέκα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια (την Ελλάδα εκπροσώπησε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Λιβαδικής Οικολογίας), ενώ ο φορέας-χρήστης του προγράμματος για όλη την Ελλάδα στον οποίο έγινε εφαρμογή του προγράμματος ήταν ο Δήμος Ασκίου του Νομού Κοζάνης. Το πρόγραμμα σκοπό είχε:

1. Να καταγράψει τα παραδοσιακά δασογεωργικά συστήματα

2. Να αξιολογήσει την οικονομικότητα και την περιβαλλοντική τους αξία

3. Να εφαρμόσει τα σύγχρονα δασογεωργικά συστήματα και να αξιολογήσει την πολλαπλή(οικονομική, περιβαλλοντική, αισθητική, οικολογική, αντιπλημμυρική κ.α.) αξία τους

4. Να μεταφέρει τη γνώση και την εμπειρία στους παραγωγούς και να τους πείσει να το εφαρμόσουν

Οι πρώτοι τρεις σκοποί έχουν επιτευχθεί με πολύ καλά αποτελέσματα, τα οποία ήδη παρουσιάστηκαν σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην Εράτυρα, ενώ ο τέταρτος αποτελεί συνεχίζει να αποτελεί διακαή πόθο-στόχο, στα πλαίσια του οποίου εντάσσεται και αυτή η ενημέρωση.

Η αξία αυτών των σύγχρονων δασογεωργικών συστημάτων είναι μεγάλη γιατί:

1. Είναι μια επιπλέον πηγή σταθερού γεωργικού εισοδήματος

2. Αποτελούν ένα «εφάπαξ» για τον παραγωγό, αφού η «καλή» ξυλεία (από καλλιεργούμενα δέντρα) έχει μεγάλη αξία

3. Διαφοροποιούνται οι γεωργικές δραστηριότητες και κατανέμεται πιο ομοιόμορφα η γεωργική απασχόληση και εργασίες (με την καλλιέργεια των δέντρων)

4. Βελτιώνεται το γεωργικό περιβάλλον και το αγροτικό τοπίο

5. Δημιουργούνται αντιπυρικές ζώνες, βελτιώνεται η αντιπλημμυρική προστασία και μειώνεται η διάβρωση των εδαφών

6. Αυξάνεται η βιοποικιλότητα των γεωργικών οικοσυστημάτων

7. Δημιουργείται μια σημαντική ποσότητα βιομάζας μετά την κοπή των δέντρων που μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική πηγή ενέργειας

8. Τέλος αποτελούν ζωντανή κληρονομιά για τους απογόνους μας.

Απομένει να πεισθούν οι παραγωγοί. Γι αυτό το σκοπό:

· εγκαταστάθηκαν τρία σύγχρονα δασογεωργικά συστήματα στο Δήμο Ασκίου, τα οποία είναι επισκέψιμα

· εκδόθηκε φυλλάδιο με την ευγενική χορηγία της Ν.Α. Κοζάνης

· προγραμματίζονται και άλλες ημερίδες, ενώ θα ανταποκριθούμε άμεσα σε οποιαδήποτε πρόσκληση για παροχή πληροφοριών

· ενώ γίνονται συντονισμένες προσπάθειες να ενταχθεί το πρόγραμμα στη γεωργική πολιτική της Ε.Ε., οπότε και θα επιδοτούνται όσοι εντάσσονται σε αυτό.

Ο Τομεάρχης
Ευθύμιος Αθ. Μπατιάνης
Γεωπόνος-Οινολόγος M.Sc.