Ομιλία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη στην άτυπη συνάντηση προβληματισμού για τα θέματα αγροτικής πολιτικής.

Κατ' αρχήν θέλω να σας ευχαριστήσω που ανταποκριθήκατε σ’ αυτό το κάλεσμα, σε μια κρίσιμη καμπή για τη χώρα αλλά και τον αγροτικό μας κόσμο. Για να φύγουμε τελείως από τις τυπικότητες, θέλω να σας θέλουμε να κάνουμε σήμερα και ποιος είναι ο σκοπός αυτής της συνάντησης...

Η πρόσκληση είναι καθαρά προσωπική, από μένα προς τον καθέναν από σας. Δεν έχει κανένα θεσμικό χαρακτήρα. Μαζευτήκαμε εδώ από την κοινή αγωνία μας για το πού θα πάνε τα πράγματα. Η συζήτηση είναι εντελώς ελεύθερη.
Με την επιστολή που σας έστειλα, ουσιαστικά έθεσα πέντε ερωτήματα:

Προετοιμάζοντας τη νέα ΚΑΠ.

Η συμβολή του αγροτικού τομέα στην εθνική οικονομία (τεράστιο θέμα για τα επόμενα χρόνια στην έξοδο από την κρίση και την ανάταξη).

Όλα τα θέματα που έχουν σχέση με την οργάνωση των παραγωγών, που είναι επίσης ένα τεράστιο ερωτηματικό.

Προγραμματισμός και επιχειρησιακός σχεδιασμός της ανάπτυξης με επίκεντρο την περιφέρεια.

Ριζική αλλαγής τις δομές του κράτους για να υποστηριχθεί μια στρατηγική για την ελληνική γεωργία 2014.

Ένα πολύ απλό και εντελώς συνοπτικό σημείωμα έχετε στα χέρια σας για τη στρατηγική στις προτεραιότητες της 3ετίας 2011-2013, για τα 3 χρόνια μέχρι να ξεκινήσει η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Δε θα το αναλύσω αυτό το σημείωμα, είναι σαφές, εξάλλου σε συζητήσεις που κάναμε κατά καιρούς συμπυκνώνει τη θέληση του Υπουργείου να προχωρήσει σε μερικές βασικές αλλαγές και σε μια στρατηγική πολύ σαφή κατά τη γνώμη μας.

Θα πω δυο τρεις φράσεις μόνο για κάθε ερώτημα και θα σας δώσω αμέσως το λόγο. Δεν είναι μορφή εισήγησης δηλαδή. Όπως γνωρίζετε, για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, ξεκίνησε η συζήτηση πάνω σ’ ένα σχέδιο ανακοίνωσης της Επιτροπής. Τα ερωτήματα που τίθενται εδώ είναι: 

α) του συνολικού προϋπολογισμού, του αγροτικού προϋπολογισμού, γεωργικού προϋπολογισμού της κοινότητας με γνωστές τις αντιπαραθέσεις και τις θέσεις, 

β) το πώς θα γίνει η κατανομή αυτού του προϋπολογισμού στα διάφορα κράτη μέλη με γνωστό το πρόβλημα το μεγαλύτερο που είναι η είσοδος των νέων χωρών σε μια πιο ομαλή σχέση με την εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, 

γ) οι τεχνικές που υπολογίζεται το πώς θα κατανεμηθούν τα χρήματα και 

δ) οι πολιτικοί όροι που εμείς θέλουμε να θέσουμε στη διαπραγμάτευση όπως επίσης και οι συμμαχίες που μπορούμε να οικοδομήσουμε για να φτάσουμε σε μια τελική απόφαση συμφέρουσα για την πορεία της χώρας μας και για το γεωργικό τομέα, για τους αγρότες μας.

Το δεύτερο ερώτημα αφορά τη συμβολή του αγροτικού τομέα στην εθνική οικονομία: Υπάρχει ένα κεντρικό ζήτημα του εμπορικού ισοζυγίου. Όταν εμείς μιλάμε για στροφή στην παραγωγή, εννοούμε ακριβώς τη δυνατότητα που έχουμε μαζεύοντας ό,τι δυνάμεις έχουμε σε περίοδο ύφεσης, να πάμε σε τέτοιες εξειδικευμένες πολιτικές που μπορούν να οδηγήσουν σχετικά γρήγορα σε μια παρέμβαση σ’ αυτό τον τομέα. Δηλαδή μην πληρώσουμε και το 2011 6,5 δισεκατομμύρια για τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων. Αυτό έχει σχέση δηλαδή με την ταχύτητα των αλλαγών ή αυτής της στροφής και ποιες είναι οι προϋποθέσεις που μπορεί να πετύχει. Αυτό είναι το κεντρικό θέμα του δεύτερου ερωτήματος. 

Το τρίτο, που αφορά την οργάνωση των παραγωγών, είναι πολύ γνωστό σε όλους σας. Είναι η εικόνα των σημερινών Συνεταιρισμών και των Ενώσεων, είναι η εικόνα η λειψή των ομάδων παραγωγών και των αδυναμιών που έχουμε, είναι η επικάλυψη πραγμάτων και ο κατακερματισμός των Οργανώσεων, είναι αν θέλετε και οι πραγματικοί παραγωγικοί Συνεταιρισμοί και οι παραγωγικές Ενώσεις και η ομάδα παραγωγών, οι διεπαγγελματικές Οργανώσεις και όλα αυτά, που είμαστε πολύ πίσω και εδώ είναι μια σειρά θέματα όπως είναι τα δημοπρατήρια, η συμβολαιακή γεωργία και όλα αυτά που δε μπορούμε εμείς να τα εξυπηρετήσουμε επειδή ακριβώς δεν ενισχύεται η διαπραγματευτική θέση των αγροτών σε ότι αφορά τη συνολικότερη δομή της οικονομίας και της αλυσίδας της παραγωγής.
Και εδώ πρέπει να γίνουν τομές. Εδώ το κεντρικό μας ερώτημα είναι αν πρέπει να πάμε σε ακόμα μια διόρθωση ή τροποποίηση του νόμου για τους Συνεταιρισμούς ή να βάλουμε από την αρχή ένα πλαίσιο ουσίας και να δούμε ένα μεταβατικό διάστημα με βάση το οποίο θα πάει, ένα νέο τελείως πλαίσιο για τη λειτουργία τους. Είναι ένα ερώτημα, το έχουμε και μπορούμε να το συζητήσουμε. 

Στο τέταρτο θέμα που έχουμε ρίξει ένα πολύ μεγάλο βάρος είναι τα περίφημα καλάθια της περιφέρειας, όπου εκεί θέλουμε να προσδιορίσουμε σε συνεργασία με τα περιφερειακά Συμβούλια τα προϊόντα που κατ' αρχήν είναι απαραίτητα για την επισιτιστική ας πούμε επάρκεια, τα προϊόντα που έχουν ταυτότητα παραδοσιακή ή άλλη και μπορούν να καλύψουν με δυνατότητες την τοπική αγορά, τα προϊόντα που έχουν σχέση με εξαγωγικό προσανατολισμό, που πρέπει να ρίξουμε το βάρος, δηλαδή να επικεντρώσουμε την πολιτική μας πάνω σε μια τέτοια πολιτική ούτως ώστε γρήγορα ότι χρήματα μπορούμε να εξοικονομήσουμε είτε από το «Μπαλτατζής», από τα υπάρχοντα, είτε στον προγραμματισμό των νέων προκηρύξεων που θα γίνουν, να προσανατολιστούν γύρω από παράπλευρες τέτοιες επενδύσεις, κυρίως στον τομέα της τυποποίησης, της καλύτερης καλλιέργειας των περιβαλλοντικών όρων, των πράσινων υποδομών, της μεταποίησης, της προώθησης και της προβολής των προϊόντων, προκειμένου να υπάρξει αυτή η επικέντρωση ας πούμε για το περιφερειακό πρόγραμμα.

Σ’ αυτό ακριβώς το στόχο, σ’ αυτούς τους στόχους, πρέπει να υποταχθεί και η ριζική αλλαγή στις δομές του κράτους και η υποστηρικτική στρατηγική του. Δηλαδή πώς θ’ αλλάξει το Υπουργείο, πώς θα συγκροτηθεί περιφερειακά με βάση τον "Καλλικράτη", πώς θα ενώσει ή θα συγχωνεύσει φορείς, πώς θα δώσει τη δυνατότητα να πάει πιο κοντά ο κτηνίατρος ας πούμε στον κτηνοτρόφο και ο γεωπόνος στο χωράφι.

 Δηλαδή να έχουμε όλο το μηχανισμό με σαφείς οριοθετήσεις, αρμοδιότητες και χωρίς να εμπλέκονται τα πράγματα και προπαντός να μην είναι η σημερινή κατάσταση που είναι ένας κατακερματισμένος χώρος. Και σ’ αυτό επίσης έχουμε πει διάφορα πράγματα και εδώ έχουμε κεντρικά ερωτήματα, όπως είναι για παράδειγμα αν η συγχώνευση της έρευνας και της κατάρτισης πρέπει να συμπεριλάβει ας πούμε την πιστοποίηση ή όχι, αν έχουμε κανένα εμπόδιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή πώς θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερα αυτές οι διαδικασίες και πώς θα μπορούσε το Υπουργείο να μετατρέψει το δυναμικό του σ’ ένα παραγωγικό σύστημα βάζοντας και τα τρία επίπεδα της θεματικής διάταξης, της περιφερειακής διάστασης και της τεχνολογικής αναβάθμισης που είναι η ψηφιακή σύγκληση και το ψηφιακό Υπουργείο, σ’ ένα τελείως καινούργιο πλαίσιο από αυτό που ξέραμε μέχρι τώρα.